1 Inleiding De openbare ruimte is er voor elke Amsterdammer. In een dichtbevolkte stad als Amsterdam worden alle openbare ruimten gebruikt, dus ook de goten. Denk maar eens aan de in- en uitstappende automobilist. De parken en plantsoenen zijn zeer belangrijke vrijplaatsen en vluchtoorden om uit de hedendaagse stadsdrukte te ontsnappen. Over hondenuitwerpselen wordt steeds meer geklaagd; over de geur ervan, over de gevaren van verspreiding van ziekten naar andere honden en/of mensen. En natuurlijk over de bekende walgelijke stap erin met het gevaar van uitglijden en met achterlating van een spoor van smeersels. Verder is het zeer hinderlijk voor rolstoelgebruikers, slecht ter been zijnden, bejaarden en ouders met kinderwagens die ook gebruik maken van de openbare ruimten. Aan de Amsterdammers moet duidelijk gemaakt worden dat hondepoep op straat niet alleen een esthetisch probleem is, maar dat het ook onhygiënisch is en dat het mogelijk schade kan toebrengen aan de gezondheid. Eigenlijk zouden de opruimplicht en de handhaving ervan dan ook beter bij de dienst Openbare Gezondheidszaken thuishoren dan bij Stadsreiniging. Ook wordt door velen nog steeds zwaar onderschat hoe erg de overlast van hondepoep is voor de minder-validen. Het doet het imago van Amsterdam als "City of Inspiration" geen goed. Sommige bezoekers van onze stad krijgen de indruk dat Amsterdammers niet trots zijn op hun stad en dat ze haar laten verslonzen. Amsterdammers moeten de openbare ruimten weer in bezit nemen. Niet alleen in de binnenstad, maar natuurlijk in heel Amsterdam moet een algehele opruimplicht gelden. Uitwerpselen moeten altijd en overal direkt opgeruimd worden, ook op poepplekken en hondenvelden. Buiten de hondenvelden moeten honden altijd aangelijnd zijn. Elke keer weer dat een eigenaar van een hond de regels aan zijn laars lapt, worden duidelijke anti-honden gevoelens opgewekt. Voor het oplossen van de hondenoverlast is dan ook een "nul-tolerantie" strikt noodzakelijk. Als de gemeente duidelijk kan maken dat zij ook rekening zal houden met de wensen van de hondebezitter, gaat deze laatste inzien dat er geprobeerd wordt tegemoet te komen aan de behoeften van ALLE gebruikers van de openbare ruimten.

top

2 Inventarisatie en evaluatie Over hoeveel hondepoep gaat het eigenlijk? Aan de hand van de gegevens van de hondenregistratie, het geschatte aantal ongeregistreerde honden en het feit dat de meeste honden zich 2x per dag ontlasten, is de jaarlijkse totale hoeveelheid geproduceerde hondenuitwerp-selen in de binnenstad eenvoudig vast te stellen. Door dit laatste visueel uit te beelden zullen de ware proporties van de vervuiling beter aangetoond worden. Welke wensen en mogelijkheden zijn er? Enquête Een enquête onder de geregistreerde hondebezitters zal inzicht geven in aantal, ras en lichaamsgrootte van de honden alsmede de verdeling ervan over Amsterdam. Zo is vast te stellen wat de wensen, potentiële problemen en mogelijke oplossingen zijn van de hondebezitter. Ook is zo de behoefte na te gaan van het aantal benodigde hondenvelden in bepaalde buurten, want buiten het hondenveld dient de hond namelijk altijd aangelijnd te zijn. Uitvoerbaarheid Daarnaast is een inventarisatie met de benodigde evaluatie nodig van alle openbare plekken om te bekijken welke plekken als poepplek of hondenveld zouden kunnen dienen.

top

3 Poepplek (nieuw en verbeterd) Wat is het? De poepplek is een verbeterde versie van de huidige hondenuitlaatplek; een laagje zand of grind met als toevoeging een houten paal in het midden. Hondebezitters moeten worden aangemoedigd om hun hond kennis te laten maken met die plaspaal. Op den duur zullen de meeste honden worden aangetrokken door de geur van vorige honden Zo raken ze er aan gewend om zich op die plek te ontlasten. Het geeft wel een flinke concentratie aan hondepoep. Meteen opruimen door de eigenaar is dan ook essentieel. Daarbij moet naast de poepplek een speciale daarvoor bestemde kakbak staan waarop tevens vermeld de gedragsregels die op de poepplek en in het openbaar gelden.

top

4 Hondenveld Wat is het? Een deel van park of plantsoen kan worden gebruikt als hondenveld waarin honden los mogen lopen. Door zitbanken net buiten, maar gericht naar het hondenveld te plaatsen, kunnen hondebezitters hun viervoeter in het oog houden (om de onvermijdelijke hondedrol op te ruimen), worden anderen door de spelende honden vermaakt en krijgt men tevens de gelegenheid om een praatje te maken en sociale kontakten te leggen. Als er voldoende ruimte is (b.v. het Vondelpark) kunnen enkele zitbanken binnen het hondenveld geplaatst worden en zullen, ter stimulering voor het speelgedrag van de honden, heuveltjes, boomstronken, een loopplankje en een paar autobanden voor de noodzakelijke verscheidenheid zorgen. De grasplekken hoeven niet zo vaak gemaaid maar wél (zeker in het begin) veelvuldig ontdrolt te worden. De betrokken hondebezitters kunnen in de vorm van buurt- of zelfbeheergroepen hierbij enige verantwoordelijkheid aan de dag leggen. Als voorbeeld kunnen de zelfbeheergroepen van de groenprojecten in de stad dienen. Een hondenveld geeft een flinke concentratie aan hondepoep die opgeruimd moet worden. Naast het hondenveld, maar niet naast de zitbanken :) , dient dus een speciale daarvoor bestemde kakbak te staan waarop tevens vermeld de gedragsregels die op het hondenveld en in het openbaar gelden. Het fenomeen hondenveld is een al sinds enige tijd ingeburgerd begrip in andere landen. De stad New York heeft er veel en ze zijn officieel erkend, goed gecoördineerd en georganizeerd. Waar kan het? Waar mogelijk zal van een natuurlijke afscheiding gebruikt worden gemaakt zoals een muur, heg of bestaand hekwerk. Een goed voorbeeld waar met relatief weinig aanpassingen een poepplek EN hondenveld aan te leggen is, is het Marnix-plantsoen. Andere plekken voor een hondenveld zijn b.v. Westerpark, Frederiksplein, Frederik Hendrikplantsoen, Vondelpark, Sarphatipark, Oosterpark en Bilderdijkpark. In een groot park zoals het Vondelpark zal voor een hondenveld geen omheining nodig zijn, zolang het gebied duidelijk afgebakend is. Daarnaast kan ook een apart omheind hondenveld worden gemaakt, alleen bedoeld voor kleinere honden. In de meer kleinere parken en plantsoenen zullen afscheidingen onontbeerlijk zijn om honden ervan te weerhouden weg te lopen en zich in het verkeer te begeven waarbij ze zowel zichzelf als andere weggebruikers onnodig in gevaar kunnen brengen.

top

5 Kakbak Wat is het? De kakbak is een speciaal ontworpen afvalbak die uitsluitend bestemd is voor hondenuitwerpselen. Hij moet uniform, herkenbaar en ook duidelijk als zodanig zijn aangeduid. Bovenop of tegen deze kakbak bevindt zich een bord waarop vermeld de gedragsregels zoals die gelden op de poepplek en in het openbaar. Waar staat hij? Sommige hondebezitters zullen aarzelen om de hondenuitwerpselen mee naar huis te nemen. Daarom is het belangrijk dat er voldoende kakbakken en gewone afvalbakken in de stad zijn. Naast poepplek en hondenveld moet de kakbak verspreid worden over de hele stad, afhankelijk van de behoeften in de buurt. Om te vermijden dat de kakbak veel te snel vol is, mogen hierin alleen hondenuitwerpselen worden gedeponeerd. Dit moet als zodanig duidelijk worden aangegeven. Het is dan ook van belang dat vlakbij een kakbak altijd een gewone afvalbak staat welke op tijd geleegd wordt. Reiniging? Ik denk dat door het regelmatig leegmaken en reinigen de stankoverlast binnen de perken gehouden kan worden. Indien nodig zal bijvoorbeeld in het deksel van de afvalbak een luchtverfrisser kunnen worden geplaatst.

top

6 Tijdelijk plaatsen van borden Gebleken is dat er weinig verantwoordelijkheid en medewerking te verwachten valt van de hondebezitter. Er is zelfs nog steeds verwarring omtrent welke regels gehanteerd moeten worden. Daarom zal, zeker in het begin, het plaatsen van borden nodig zijn met daarop het volgende: ----- de gedetailleerde regels; ----- het betreffende wetsartikelnummer; ----- de hoogte van de boete bij overtreding; ----- eventueel een telefoonnummer voor klachten. Het bord hoeft het straatbeeld niet te ontsieren en een kreatieve en speelse aanpak is mogelijk. Ook kan het geplaatst worden boven of tegen de kakbak.

top

7 Regels voor hondebezitters Opruimplicht De opruimplicht moet overal van kracht zijn, dus inclusief park, pad, plein, straat, goot, trottoir, poepplek en hondenveld, groenstrook, zandgedeelten onder bomen, walkant en kade, doodlopend steegje, hoeken en nissen, verwilderde plekjes, enzovoort enzovoort. Ook voor dunne ontlasting geldt de opruimplicht. Aanhoudende diarree vereist een bezoek aan de dierenarts. Opruimmiddel altijd op zak Degene die een hond op de openbare ruimte uitlaat is te allen tijde verplicht om een deugdelijk opruimmiddel bij zich te hebben. Het opruimen dient direct na de ontlasting te gebeuren. Aanlijnen De hond moet te allen tijde aangelijnd zijn. Een uitzondering wordt gemaakt binnen het terrein van het als zodanig aangegeven hondenveld waar de hond dan wel altijd binnen roepafstand moet blijven. Poepplek en hondenveld Voor beiden geldt de opruimplicht. Op de poepplek moet de hond altijd aangelijnd blijven, terwijl hij binnen het hondenveld los mag lopen.

top

8 Toezicht en handhaving Nul-tolerantie Handhaving van bovenstaande regels moet gebeuren met nul-tolerantie. Toezicht Het toezichthouden op de regels en het bijhouden van een logboek (o.a. van de staat van poepplek en hondenveld) kunnen gebeuren door de stadswacht. De taak en verantwoordelijkheid van deze stadswacht zou mogelijk kunnen worden uitgebreid tot het uitschrijven van een proces verbaal. Overtredingen moeten worden bijgehouden en desnoods regelmatig gepubliceerd in de stadskranten. Aanspreken Hopelijk zal het vermanend aanspreken van een overtreder door de burger gaan leiden tot een meer sociaal en verantwoordelijk gedrag. Temeer als de opruimplicht wettelijk geregeld is en als er ook duidelijk in de praktijk te merken is van een strenge handhaving hierop.

top

9 Campagne Alle Amsterdammers Alle Amsterdammers moeten aangemoedigd worden zich meer om de stad te bekommeren. Het opruimen van andermans hondepoep bijvoorbeeld draagt er op een positieve manier aan bij dat de overlast binnen de perken wordt gehouden. Als er poep op de stoep blijft liggen, moedigt dit, net zoals met graffiti, de hondebezitter niet aan om zich aan de regels te houden. De hondebezitter De hondebezitter moet via allerlei tv spotjes te zien krijgen hoe hij allerlei opruimmiddelen het best kan gebruiken. Hem moet ook duidelijk worden gemaakt dat een niet- aangelijnde hond niet onder volledige controle staat van zijn begeleider. In een drukke stad als Amsterdam is dat niet veilig voor de hond en maakt van hem een potentieel gevaar voor het verkeer. Aanlijnen heeft ook als voordeel dat de begeleider zich nooit ver van de hond bevindt, zodat hij moeilijk zijn poepende hond kan ontkennen. De campagne moet erop gericht zijn om de hondebezitter op een positieve manier op zijn verantwoordelijkheden wijzen. Ook als deze minder plezierig zijn. Hondepoep in de vorm van diarree hoort OOK opgeruimd te worden. Als de hond diarree blijft houden, dan is dat een overduidelijk signaal om de dierenarts te bezoeken. Wat er van de hondebezitter wordt verlangd is echt niet moeilijk. Er is een ruim aanbod aan opruimmiddelen voorhanden. Een plastic zakje is zelfs al voldoende: je doet je hand als een handschoen in het zakje, pakt de drol op, draait met behulp van de andere hand het zakje binnenstebuiten, sluit het zakje en neemt het mee naar huis of gooit het in een kakbak of afvalbak. De benedenetage bewoner Voor bewoners van benedenetages kan de gemeente gratis posters en kleine affiches verstrekken. Het ophangen achter de ramen zal een preventieve werking hebben, in ieder geval voor HUN voordeur. Zo kunnen de huidige slordige, handgeschreven anti-hondedrol-teksten die nu achter veel ramen staan, vervangen worden door meer kunstzinnige of komische exemplaren.

top

10 Brochure wat elke hondebezitter moet weten Om aan het publiek duidelijk te maken wat de nieuwe regels zijn, is de verspreiding van een brochure zoals "wat elke hondebezitter moet weten" onontbeerlijk, waarin opgenomen: informatie over algemene zaken zoals de verantwoordelijkheden van de hondebezitter en de gevolgen van onverantwoordelijk gedrag, met name in verband met gezondheids- en veiligheidsaspekten; een plattegrond waarop de poepplek en hondenveld zijn aangegeven; de verschillende soorten hondepoep-opruimartikelen alsmede hun specifieke voor- en nadelen en waar ze te verkrijgen zijn. Ook moet er verder in worden vermeld: een opsomming van de regels inzake opruimen en aanlijnen; het betreffende wetsartikelnummer; de hoogte van de boete bij overtreding; eventueel telefoonnummer voor klachten. De brochures dienen naar geregistreerde hondebezitters te worden gestuurd. Ze kunnen ook worden afgehaald in bibliotheken, dierenwinkels, dierenarts-praktijken, buurthuizen en stadsdeelkantoren.

top

11 Hondenbelasting Door hondenbelasting te betalen geeft men de eigenaar het misplaatste gevoel al voor het opruimen te betalen. Zolang er hondenbelasting is, zal er waarschijnlijk grote tegenstand blijven tegen deze opruimplicht. Ik pleit daarom voor een herziening van de hondenbelasting: de eerste hond is vrij van de heffing, maar voor iedere volgende hond moet per hond het huidige bedrag betaald worden. Registratie, inenting en het dragen van een penning blijven voor alle honden echter verplicht. Als de hondenbelasting wordt afgeschaft, is dit goed uit te leggen als een compromis richting de eigenaar. Als tegenprestatie heeft hij dan de plicht om zich altijd en overal te houden aan de opruim- en aanlijnplicht met een nul-tolerantie op de handhaving hierop. Afschaffing van de hondenbelasting kan op proef gebeuren, waarbij de gemeente zich het recht voorbehoudt deze weer in te voeren als blijkt dat de hondenbezitters niet bereid zijn hun verantwoordelijkheden na te komen. Indien afschaffing niet haalbaar is, kan als alternatief de opbrengst van de te innen hondenbelasting worden gebruikt ter financiering van het opzetten en onderhouden van de poepplekken en hondenvelden. Dit als antwoord op de vaak door de hondenbezitter gestelde vraag: "waarom zou ik opruimen, ik betaal toch al hondenbelasting?".

top

Voor de niet-drolleranten is hier de samenvatting van het "Hond in de Stad Festival" en de tekst van mijn 3 minuten durende voordracht (deze werd helaas abusievelijk al na 2 minuten "afgegongd"!)